Van alle alkanen met n ≥ 4 bestaan structuurisomeren waar de koolstofketen zich in één of meer plaatsen vertakt. Vertakte alkanen hebben een lager kookpunt dan de overeenkomstige lineaire alkanen.
Naamgeving van vertakte alkanen:
- Zoek de langste lineaire keten van C-atomen. (In een tekening kan die zigzag lopen!) De lengte n van deze keten bepaalt de stamnaam.
- Nummer de C-atomen in die keten van één uiteinde naar het andere uiteinde als 1, …, n. Doe dit zo, dat de eerste vertakken een zo klein mogelijk nummer heeft.
- Benoem elke tak op grond van zijn lengte, met de uitgang –yl: methyl, ethyl, propyl, enz. Schrijf voor deze naam het nummer van het C-atoom waar de tak begint, bijv. 3-methyl.
- Zet de takken op alfabetische volgorde voor de stamnaam. Komt een tak van dezelfde lengte meer dan eens voor, schrijft dan di-, tri-, enz. en scheid de getallen door komma’s: 1,3-dimethyl.
We benoemen onderstaand molecuul
De langste keten heeft zes koolstofatomen, dus de stamnaam is hexaan.
Nummer van rechtsonder: dan bevindt de eerste vertakking zich bij C-atoom 2.
Er zijn twee zijketens, elk met één C-atoom, ofwel methyl. Deze bevinden zich bij C-atomen 2 en 4.
De naam is dus 2,4-dimethylhexaan.
